Mavzu bo'yicha savollar

1. Reklamaning asosiy vazifasi nima?

•      a) Potensial mijozlar bilan bevosita muloqot qilish
•      b) Shaxsiy o‘zaro ta’sir orqali mahsulot sotish
•      c) Potensial mijozlarni xabardor qilish va ishontirish
•     d) Mahsulotlar haqida bepul ma’lumot berish

2. Qaysi turdagi reklama maqsadli bozor a’zolarini ma’lum bir mahsulotni sotib olishga undaydi?

•     a) Institutsional reklama
•     b) Eslatmali reklama
•     c) Pioner reklamasi
•    d) Mahsulot reklamasi

3. Institutsional reklamaning o‘ziga xos xususiyati nimada?

•     a) Darhol sotib olish to‘g‘risida qaror qabul qilishga undaydi.
•     b) Reklama beruvchining mahsulotini raqobatchilarning mahsuloti bilan taqqoslaydi.
•     c) Tashkilot imidjini shakllantirishga qaratilgan.
•    d) Bu mahsulotning afzalliklarini xaridorlarga eslatib turadi.

4. Iqtisodiy samaradorlikka e’tibor qaratadigan kichik biznes uchun qaysi reklama usuli tavsiya etiladi?

•    a) Televizion reklama roliklari
•    b) Ijtimoiy tarmoqlardagi reklama
•    c) Tashqarida joylashgan reklama taxtalari
•   d) Homiylik

5. Internet-reklamaning afzalligi nimada?

•    a) Yuqori iqtisodiy samaradorlik
•    b) Cheklangan imkoniyatlar
•    c) Statik tarkib
•    d) Interaktivlikning pastligi

1. Marketing va reklama o‘rtasida qanday bog‘liqlik bor?

•    a) Reklama - bu faqat rentabellikka qaratilgan marketingning kichik to‘plami.
•    b) Marketing kengroq faoliyatning bir qismi sifatida reklamani o‘z ichiga oladi.
•    c) Marketing va reklama biznesda bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan tushunchalardir.
•   d) Reklama marketing strategiyasining barcha tomonlarini qamrab oladi.

2. Qaysi bayonot matnga asoslanib, biznesdagi reklamaning asosiy rolini yaxshiroq ta’riflaydi?

•    a) Ijtimoiy ong va siyosiy faollikni shakllantirish.
•    b) Muayyan iste’mol segmentlari doirasida talabni boshqarish.
•    c) Aloqa orqali savdo samaradorligini bevosita oshirish.
•    d) biznes siyosati va strategiyalarini shakllantirish.

3. Reklama marketingda qanday hal qiluvchi vazifani bajaradi?

•   a) mahsulot innovatsiyalari va raqobatdosh ustunliklarni yaratish.
•   b) iste’molchilarni mahsulot xususiyatlari va parametrlari haqida xabardor qilish.
•   c) iste’molchilar bilan aloqalarni boshqarish va mijozlarga xizmat ko‘rsatish.
•   d) Huquqiy va savdo siyosatini belgilash.

4.  Marketing tizimidagi zamonaviy reklama nima bilan ajralib turadi?

•    a) Uning asosiy e’tibori past narxlar va mahsulot nufuzini saqlash.
•    b) uning iste’mol talabini qondirish emas, balki uni shakllantirishdagi roli.
•    c) Aloqa samaradorligi uchun an’anaviy ommaviy axborot vositalariga tayanishi.
•    d) Bozor segmentatsiyasi bo‘yicha reklama strategiyalariga urg‘u berish.

5. Bugungi kunda iste’molchilarning tovarlarga bo‘lgan talabiga qaysi omil ta’sir ko‘rsatmoqda?

•    a) Mahsulotning murakkabligi va iste’molchi xususiyatlari.
•    b) Mahsulot yetkazib berish va xizmat ko‘rsatish shartlarining qulayligi.
•    c) Raqobatbardosh narx va bozorga kirish.
•    d) Iste’molchilarning siyosiy va ijtimoiy faolligi.

1. Marketing reklamadan nimasi bilan farq qiladi?

•    a) marketing mahsulot, narx, joy va reklamani o‘z ichiga oladi; reklama faqat mahsulotni reklama qilishga qaratilgan.
•    b) Marketing dinamik soha, reklama esa statik xususiyatga ega.
•    c) Marketing e’tiborni jamoatchilik vakillariga qaratishni maqsad qilgan, reklama esa iste’molchilarni maqsad qilgan.
•    d) Marketing, birinchi navbatda, ijtimoiy va siyosiy ta’sirlar bilan bog‘liq, reklama esa foyda olishga qaratilgan.

2. Qaysi bayonot marketing va reklama o‘rtasidagi munosabatlarni to‘g‘ri tavsiflaydi?

•    a) Reklama marketingning kichik to‘plami bo‘lib, sotish hajmini oshirishning asosiy vositasi bo‘lib xizmat qiladi.
•    b) Marketing - bu savdo faoliyatini boshqarish jarayoni, reklama esa mahsulot dizayni va sifatiga qaratilgan.
•    c) reklama mahsulotlarni ilgari surish orqali marketing harakatlarini to‘ldiradi, marketing esa kengroq strategik elementlarni o‘z ichiga oladi.
•    d) Marketing va reklama tijoriy amaliyotda bir-birining o‘rnida ishlatiladigan sinonim atamalardir.

3. Menejment uchun marketing va reklama o‘rtasidagi farqni tushunish nima uchun juda muhim?

•    a) reklama xarajatlaridan maksimal foyda olish.
•    b) Tijoriy loyihalarni yuqori darajada samarali amalga oshirish.
•    c) Siyosiy reklamaning biznes qarorlariga ta’sirini minimallashtirish.
•    d) faqat marketingning statik elementlariga e’tibor qaratish.

4. Marketing nazariyasining "4P" komponentlari qanday?

•    a) Mahsulot, joy, narx, reklama
•    b) Foyda, mahsulot, reklama, joy
•    c) Mahsulot, reklama, foyda, odamlar
•    d) Narx, reklama, foyda, joy

5. Zamonaviy biznesda reklamaning rolini qaysi bayonot eng yaxshi tavsiflaydi?

• a) Reklama marketing muvaffaqiyatining yagona hal qiluvchi omilidir.
• b) Reklama marketingsiz mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan mustaqil vositadir.
• c) Reklama faqat siyosiy va ijtimoiy xabarlarga qaratilgan.
• d) reklama mahsulot va xizmatlarni ilgari surish orqali marketing harakatlarini qo‘llab-quvvatlaydi.

1.    Matnda aytilgan reklamaning asosiy maqsadlaridan biri nima?

• a) Operatsion xarajatlarni kamaytirish
• b) Talab va iste’molchi didini yaratish
• c) Sotishdan keyingi xizmatni boshqarish
• d) Yuridik majburiyatlarni minimallashtirish

2. Reklama agentliklari qachon ishlay boshlagan va katta daromad keltirgan?

• a) Qadimgi Yunoniston
• b) Qadimgi Rim
• c) 19-asr AQSH
• d) XX asr Yevropa

3. Reklamaning qaysi funksiyasi iste’molchilarga mavjud mahsulotlar va ularning afzalliklarini eslatib turishga qaratilgan?

• a) ma’lumot beruvchi reklama
• b) ishontiruvchi reklama
• c) eslatuvchi reklama
• d) Qiyosiy reklama

4. Reklama marketingga qanday ta’sir qiladi?

• a) faqat reklama tadbirlariga e’tibor qaratish orqali
• b) Mahsulot sifati va qadoqlanishini boshqarish orqali
• c) Marketingdan alohida komponent bo‘lish orqali
• d) Tovarlarni yaratish va rag‘batlantirishga ta’sir qilish orqali

5. Axloqiy reklama uchun asosiy talab nima?

• a) Bozor tadqiqotlarini maksimal darajada oshirish
• b) qonuniylik, aniqlik va ishonchlilikni ta’minlash
• c) reklama xarajatlarini minimallashtirish
• d) Ijtimoiy media platformalari bundan mustasno

1.    Sport tashkilotlarida marketing faoliyati samaradorligini baholash uchun qanday asosiy ko‘rsatkichlar qo‘llaniladi?

• a) sotishdan tushgan tushum va foyda marjasi
• b) Mijozlarning qoniqishi va xodimlar almashinuvi
• c) Bozor ulushi va brend haqida xabardorlik
• d) yuqoridagilarning barchasi

2. Sport marketingi sport tashkilotlarining moliyaviy barqarorligiga qanday hissa qo‘shadi?

• a) Operatsion xarajatlarni kamaytirish orqali
• b) Madaniy tashkilotlar bilan hamkorlik qilish orqali
• c) homiylik va daromad oqimini oshirish orqali
• d) yuqoridagilarning hech biri

3. Sport marketingida bozor tadqiqotlari qanday rol o‘ynaydi?

• a) Raqobatchilar strategiyasini tahlil qilish
• b) Reklama kampaniyalarini rejalashtirish
• c) iste’molchilarning afzalliklarini tushunish
• d) yuqoridagilarning barchasi

4. Tijorat sport tashkilotlarining strategik maqsadi nimadan iborat?

• a) Ijtimoiy ta’sirni maksimal darajada oshirish
• b) OAV yoritilishini oshirish
• c) Iste’molchilar talabini foydali qondirish
• d) xodimlarning qoniqish darajasini oshirish

5. Sport tashkilotlari iste’molchilar bilan munosabatlarni o‘rnatish uchun sport marketingidan qanday foydalanadilar?

• a) Tovarlarga chegirmalar taklif qilish orqali
• b) Samarali reklama kampaniyalari orqali
• c) Jamoaviy tadbirlarni tashkil etish orqali
• d) yuqoridagilarning barchasi

1.    Marketingni boshqarish jarayoni va ishlab chiqarish jarayoni o‘rtasidagi tub o‘xshashlik nimada?

• a) ikkalasi ham faqat marketing bo‘limi boshlig‘i tomonidan boshqariladi.
• b) Har ikkisi ham doimiy qaror qabul qilish va amalga oshirishni o‘z ichiga oladi.
• c) Marketing qarorlari ishlab chiqarish rejalaridan mustaqil ravishda qabul qilinadi.
• d) ishlab chiqarish rejalari marketing strategiyalariga ta’sir qilmaydi.

2. Odatda tashkilot ichida marketing boshqaruvi qarorlarini kim qabul qiladi?

• a) Faqat marketing menejeri
• b) marketing bo‘limi boshlig‘i, yordamchilar yoki birgalikda
• c) Faqat yuqori boshqaruv xodimlari
• d) faqat tashqi maslahatchilar

3. Marketing faoliyatini boshqarish madaniyatida nimaga alohida ahamiyat beriladi?

• a) shaxslararo munosabatlar bo‘yicha texnik ekspertiza
• b) Xodimlarning ma’naviyatini hisobga olmagan holda samaradorlik ko‘rsatkichlari
• c) Munosabatlarda insonparvarlik, odob-axloq, odob
• d) Tashkilot ichidagi bo‘limlarni izolyatsiya qilish

4. Qaysi kombinatsiya rus va xorijiy amaliyotga muvofiq bozorni boshqarish samaradorligini oshiradi?

• a) faqat strategik boshqaruv
• b) Faqat konusning boshqaruvi
• c) strategik va konusli boshqaruv birgalikda
• d) faqat operativ boshqaruv

5. Sport tashkilotining vazifasini belgilashdan asosiy maqsad nima?

• a) o‘z faoliyatini strategik rejalashtirish bilan cheklash
• b) Tashkilotning maqsadi va maqsadlarini keng yoritib berish
• c) tashqi marketing strategiyalarida ishtirokini minimallashtirish
• d) ichki operatsion samaradorlikka e’tiborini cheklash

1.    Boshqaruv texnologiyasining asosiy yo‘nalishi nima?

• a) bozor ulushini oshirish
• b) Raqobatbardosh bozor sharoitida kompaniyalarning eksport-tahliliy va tadqiqot faoliyati
• c) yangi mahsulotlarni ishlab chiqish
• d) mijozlarga xizmat ko‘rsatishni yaxshilash

2. Qaysi boshqaruv yo‘nalishi tovarlarni taqsimlash, sotish, etkazib berish va harakatini tashkil etish uchun javobgarlikni o‘z ichiga oladi?

• a) Bozor tamoyiliga muvofiq tashkil etish
• b) Funksional boshqaruv
• c) Tovar tamoyiliga ko‘ra tashkil etish
• d) strategik boshqaruv

3. Yopiq sport tashkilotlari marketingini boshqarishda ichki muhitni tahlil qilishdan maqsad nima?

• a) kompaniyaning kuchli va zaif tomonlarini baholash
• b) Haqiqiy va potensial mijozlarni aniqlash
• c) tarmoqlar va bozorlarning rivojlanish holati va istiqbollarini baholash
• d) yangi marketing strategiyalarini ishlab chiqish

4. Sport tashkiloti kontekstida bozor segmentatsiyasi nimani o‘z ichiga oladi?

• a) turli bozor segmentlari uchun yangi mahsulotlarni ishlab chiqish
• b) Tashkilot eng yaxshi xizmat ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan haqiqiy va potensial mijozlar va bozor segmentlarini tanlash
• c) Tashkilotning moliyaviy imkoniyatlarini baholash
• d) tashkilot jamoasining kasbiy tayyorgarligini oshirish

5. Sport tashkilotining raqobat muhitini tahlil qilishda nimalarga e’tibor qaratilgan?

• a) tashqi bozor imkoniyatlarini baholash
• b) Raqobatchilarning moliyaviy resurslarini baholash
• c) Tashkilotingizning imkoniyatlari va resurslarini raqobatchilar bilan solishtirish
• d) ichki marketing imkoniyatlarini rivojlantirish

1.    Tashkilotda marketing faoliyatini tashkil etishning muhim qoidasi nima?

• a) Faqat savdo hajmini oshirishga e'tibor qaratish
• b) ishlab chiqarilgan va sotuvga chiqarilgan mahsulotlarning sifat va miqdor ko'rsatkichlari o'rtasidagi uzviy bog'liqlikni ta'minlash.
• c) marketing xarajatlarini kamaytirish
• d) marketing jamoasini kengaytirish

2. Marketingni boshqarishning ijtimoiy-psixologik usullari nimaga e'tibor beradi?

• a) ishlab chiqarish samaradorligini oshirish
• b) Marketing va ishlab chiqarish jamoalarining "ruhiy iqlimi" va har bir xodimning shaxsiy xususiyatlarini o'rganish
• c) mijozlarga xizmat ko'rsatishni yaxshilash
• d) yangi mahsulotlarni ishlab chiqish

3. Marketingda rivojlanish strategiyasini boshqarish tizimining asosiy tarkibiy qismi nima?

• a) Katta marketing byudjetini yaratish
• b) Qisqa muddatli savdo maqsadlariga e'tibor qaratish
• c) Maqsadlar, vazifalar, tashkiliy tuzilma, boshqaruv usullari, texnikasi va texnologiyasi, kadrlar tamoyillari.
• d) Marketing kanallari sonini ko'paytirish

4. Marketingga an'anaviy yondashuv birinchi navbatda nimaga qaratilgan?

• a) Uzoq muddatli strategik maqsadlarga erishish
• b) Qisqa muddatli sotish va ishlab chiqarish hajmiga erishish
• c) yangi bozor segmentlarini ishlab chiqish
• d) mijozlarning sodiqligini oshirish

5. Operativ (taktik) marketingning asosiy maqsadi nima?

• a) Marketing strategiyasini uzoq muddatli rejalashtirish
• b) samarali sotish va marketing usullari orqali sotishdan daromad olish
• c) bozor tadqiqotlarini o'tkazish
• d) Kompaniyaning bozor ulushini oshirish

1.    Xarid qilish xulq-atvorini o‘rganish jarayonida “Brend bilan munosabatlarni o‘rnatish” bosqichida asosiy e’tibor nimaga qaratiladi?

• a) Tanlovga muhim omillarga ta’sir qilish
• b) Eng yaxshi takliflarni izlash
• c) Tanlangan kompaniyaning mahsulotlarini batafsil o‘rganish
• d) sotib olish bo‘yicha yakuniy qarorni qabul qilish

2. Xarid qilingandan keyin mahsulotni qabul qilishda qaysi omil hisobga olinadi?

• a) marketing kampaniyalari
• b) Mavjud tajriba va imtiyozlarning muvofiqlik darajasi
• c) Qidiruv bosqichi
• d) Shartnoma yoki sotib olish

3. Xarid qilish xatti-harakatining qaysi turi iste’molchilarning yuqori ishtirokini o‘z ichiga oladi, ammo brendlar o‘rtasidagi farqlar haqida kam xabardor bo‘ladi?

• a) Murakkab sotib olish harakati
• b) Dissonansni engillashtiradigan xarid harakati
• c) Oddiy xarid qilish odati
• d) Tanlovga asoslangan xarid qilish harakati

4. Bozor rahbarlari muntazam xarid qilish odatlarini saqlab qolish uchun qanday strategiyadan foydalanadilar?

• a) Maxsus narxlar va aksiyalarni taklif qilish
• b) javonlarda mahsulot ulushini oshirish va og‘ir reklamaga sarmoya kiritish
• c) Bepul namunalarni taklif qilish
• d) kuchli emotsional javoblarni uyg‘otadigan reklama kampaniyalarini ishlab chiqish

5. Qaysi omil xarid xulq-atvoriga ta’sir etuvchi shaxsiy omil emas?

• a) yosh
• b) shaxsiyat turi
• c) ijtimoiy maqom
• d) ish

1.    Iste’molchilarning sotib olish xatti-harakatlarini tahlil qilishda nima muhim?

• a) bozor ulushini aniqlash
• b) sotib olish joyini tanlash uchun motivatsiyani aniqlash
• c) reklama xarajatlarini ko‘paytirish
• d) mahsulot turlarini kengaytirish

2. Iste’molchi xatti-harakatlarini o‘rganish uchun qanday usullar kombinatsiyasi tavsiya etiladi?

• a) faqat sifatli usullar
• b) faqat miqdoriy usullar
• c) Ham sifat, ham miqdoriy usullar
• d) intuitiv taxmin qilish

3. Quyidagilardan qaysi biri xaridorlarning xarid qilish xulq-atvorini o‘rganish bo‘yicha professional tadqiqotlarga kiritilmagan?

• a) maqsadli auditoriyaning batafsil portretini yaratish
• b) Sotuvchilarning xatti-harakatlarini o‘rganish
• c) maqsadli auditoriyani guruhlarga bo‘lish
• d) Iste’molchilarning narx dinamikasiga sezgirligini tahlil qilish

4. Qaysi usul iste’molchilarni nima sotib olishga undayotganini tushunishga yordam beradi?

• a) kuzatish
• b) fokus-guruhlar
• c) Tajribalar
• d) kuzatishlar

5. Professional tadqiqot natijalarini qo‘llash tovarlar va xizmatlarni sotishga qanday ta’sir qilishi mumkin?

• a) Savdoni 15-20% ga kamaytirish
• b) Savdoni 5-10% ga oshirish
• c) Savdoni 15-20% ga oshirish
• d) Savdoga ta’sir qilmaydi

1.    Marketing tizimining asosiy maqsadi nima?

• a) mahsulot tannarxini pasaytirish
• b) kompaniya foydasini oshirish
• c) tovar tanlashda iste’molchilar yo‘naltiradigan motivatsion omillarning butun majmuasini aniqlash
• d) reklamalarning vizual jozibadorligini oshirish

2. Quyidagilardan qaysi biri iste’molchi xulq-atvoriga ta’sir etuvchi psixologik omillar qatoriga kirmaydi?

• a) motivatsiya
• b) Ijtimoiy-iqtisodiy holati
• c) shaxsiyat turi
• d) e’tiqodlar

3. Psixoanalitik yondashuvga ko‘ra, bozorda odamning xulq-atvorini birinchi navbatda nima boshqaradi?

• a) Ratsional qaror qabul qilish jarayonlari
• b) Irratsional, ongsiz motivlar
• c) Ijtimoiy ta’sirlar
• d) Iqtisodiy mulohazalar

4. Freyd nazariyasi iste’molchi xulq-atvori kontekstida qanday psixologik konsepsiyani qo‘llab-quvvatlagan?

• a) Ratsional tanlash nazariyasi
• b) Kognitiv dissonans nazariyasi
• c) ongsiz komplekslar nazariyasi
• d) Ijtimoiy ta’lim nazariyasi

5. Idrok iste’molchi xatti-harakatlariga qanday ta’sir qiladi?

• a) u faqat jismoniy stimullar bilan belgilanadi.
• b) dunyoning mazmunli tasvirini yaratish uchun ma’lumotlarni tanlash, tartibga solish va talqin qilishni o‘z ichiga oladi.
• c) Xarid qilish qarorida muhim rol o‘ynamaydi.
• d) individual farqlarga ta’sir qilmaydi.

6. Iste’molchi xulq-atvoridagi munosabatning asosiy jihati nima?

• a) Mahsulotga vaqtinchalik hissiy munosabat
• b) obyekt yoki g‘oyaning barqaror ijobiy yoki salbiy bahosi
• c) mahsulotni sotib olish to‘g‘risida darhol qaror qabul qilish
• d) reklamaga spontan reaksiya

1. “Ehtiyoj” va “talab” o‘rtasidagi asosiy farq nima?

• a) Talabni qondirish uchun pul kerak emas.
• b) Ehtiyoj doimo pul bilan qoplanadi.
• c) Talab - pul bilan ta’minlangan ehtiyoj.
• d) Ehtiyoj va talab iqtisodiy jihatdan bir xil.

2. Shaxsiy talab nimani anglatadi?

• a) Bozordagi tovarlarga umumiy talab.
• b) bitta iste’molchi yoki oila tomonidan tovarlarga bo‘lgan talab.
• c) Bir nechta iste’molchilarning tovarlarga bo‘lgan talabi.
• d) Jamoaning umumiy talabi.

3. Quyidagilardan qaysi biri talab hajmiga ta’sir etuvchi omil emas?

• a) iste’molchilarning didi
• b) Bozor iste’molchilari soni
• c) ishlab chiqarish texnologiyasi
• d) iste’molchilarning daromadlari

4. Taklif qonuniga ko‘ra, tovar narxi uning taklifiga qanday ta’sir qiladi?

• a) Yuqori narxlar taklifning kamayishiga olib keladi.
• b) Yuqori narxlar taklifning oshishiga olib keladi.
• c) taklifga narx o‘zgarishi ta’sir qilmaydi.
• d) Narxlarning pastligi taklifning oshishiga olib keladi.

5. Bozor talabi nima?

• a) individual iste’molchining talabi.
• b) Jamiyatda tovarlar va xizmatlarga umumiy talab.
• c) Bozorda tovar va xizmatlarga bo‘lgan barcha individual talablar yig‘indisi.
• d) bitta tovar yoki xizmatga bo‘lgan talab.

1.    Iqtisodiy nuqtai nazardan talabni ehtiyojdan nima ajratib turadi?

• a) Rivojlanishning barcha bosqichlarida talab doimiydir.
• b) Ehtiyoj pul bilan ta'minlanadi, talab esa yo'q.
• c) Talab yashash uchun doimiy talabdir.
• d) Ehtiyoj moddiy ne'matlarga bo'lgan intilish bo'lsa, talabga ma'naviy ehtiyojlar kiradi.

2. Qaysi bayonot ehtiyoj va talab o'rtasidagi munosabatni to'g'ri tavsiflaydi?

• a) Ehtiyoj - bu tovar va xizmatlarga bo'lgan intilish, talab esa ularni sotib olish qobiliyatidir.
• b) Ehtiyoj va talab iqtisodiy nazariyada bir xil tushunchalardir.
• c) Ehtiyoj ma'lum chegaradan oshib ketganda talabga aylanadi.
• d) Talab faqat zaruriy narsalarni o'z ichiga oluvchi ehtiyojlar to'plamidir.

3. Ijtimoiy-ma’naviy ehtiyojlar birinchi navbatda nimalardan iborat?

• a) Oziq-ovqat va boshpana kabi asosiy ehtiyojlar
• b) Iqtisodiy o'sish uchun zarur bo'lgan moddiy ne'matlar
• c) ta'lim va sog'liqni saqlash kabi xizmatlar
• d) Hashamatli buyumlar va ko'ngilochar xizmatlar

4. Qaysi iqtisodiy qonunda ehtiyojlar doimiy ravishda ortib borishi va vaqt o‘tishi bilan rivojlanib borishi ko‘rsatilgan?

• a) Daromadning kamayishi qonuni
• b) Talab va taklif qonuni
• c) Talabning ortib borish qonuni
• d) Bozor muvozanati qonuni

5. Matnlarga ko'ra, bozorda taklif qilinadigan tovarlar hajmiga qanday omillar ta'sir qiladi?

• a) Talab va taklif balansi
• b) Iste'molchilarning xohish-istaklari va daromad darajasi
• c) Resurslar narxi, ishlab chiqarish texnologiyasi va bozor bahosi
• d) Hukumat qoidalari va xalqaro savdo siyosati

1. Tadqiqot obyekti haqida noaniq tasavvur mavjud bo‘lsa va gipotezani ilgari surish mumkin bo‘lmaganda marketing tadqiqotining qaysi turi o‘tkaziladi?

• a) tavsifiy tadqiqot
• b) Eksperimental tadqiqotlar
• c) Kognitiv tadqiqotlar
• d) innovatsion tadqiqotlar

2. Marketing tadqiqotining qaysi turi ma’lum bir sohaning rivojlanishidagi sabab-natija munosabatlarini tahlil qilishni o‘z ichiga oladi?

• a) tavsifiy tadqiqot
• b) Eksperimental tadqiqotlar
• c) Kognitiv tadqiqotlar
• d) razvedka tadqiqotlari

3. Marketing tadqiqotlarida eksperimental tadqiqotning asosiy maqsadi nima?

• a) Bozor obyektini tizimli ravishda tavsiflash
• b) yangi marketing strategiyalarini ishlab chiqish
• c) Marketing vazifalarining bajarilishini nazorat qilish
• d) Sabab-oqibat munosabatlarini tahlil qilish

4. Qaysi turdagi marketing tadqiqoti sabab-natija munosabatlarini bilish asosida faoliyatning yangi usullarini ishlab chiqishga qaratilgan?

• a) tavsifiy tadqiqot
• b) Eksperimental tadqiqotlar
• c) Kognitiv tadqiqotlar
• d) innovatsion tadqiqotlar

5. Marketing tadqiqotlari ommaviy so‘rovlardan nimasi bilan farq qiladi?

• a) Eksperimental usullarga e’tibor qaratish
• b) Marketing ma’lumotlarini tizimli yig‘ish
• c) Tahlil uchun matematik modellardan foydalanish
• d) Marketing strategiyalarini ishlab chiqish

. Muammoni aniqlash bosqichida marketing menejerlari va tadqiqotchilari nimaga kelishib olishlari kerak?

• a) ma’lumotlarni yig‘ish usuli turi
• b) tadqiqot budjeti
• c) tadqiqot maqsadlari
• d) tadqiqot uchun vaqt jadvali

2. Nima uchun marketing tadqiqotlarida axborot manbalarini tanlash muhim?

• a) budjetni aniqlashda yordam beradi
• b) tadqiqot maqsadlarini belgilaydi
• c) to‘plangan ma’lumotlarning muammo bilan bevosita bog‘liqligini ta’minlaydi
• d) Raqobatchilarni tahlil qilishda yordam beradi

3. Qachon marketing tadqiqotlari tavsiya etiladi?

• a) Bozor ma’lumotlari ko‘p bo‘lganda
• b) kompaniya yaxshi ishlayotganida
• v) qaror qabul qilish uchun yetarli ma’lumot bo‘lmaganda
• d) kompaniya bozorda kuchli ishtirok etganda

4. Marketing tadqiqoti jarayonining birinchi bosqichi nima?

• a) birlamchi ma’lumotlarni yig‘ish
• b) Muammoni aniqlash va tadqiqot maqsadlarini shakllantirish
• c) to‘plangan ma’lumotlarni tahlil qilish
• d) eksperimentlar o‘tkazish

5. Marketing holatiga ta’sir etuvchi o‘zgaruvchilarni analitik usullar yordamida aniqlash mumkin bo‘lmaganda qaysi usul qo‘llaniladi?

• a) Statistik usullar
• b) Regressiya va korrelyatsiya usullari
• c) Simulyatsiya usullari
• d) Ko‘p o‘zgaruvchan usullar

1. Marketing tadqiqotining ikki turi qanday?

• a) Birlamchi va eksperimental tadqiqotlar
• b) Ikkilamchi va eksperimental tadqiqotlar
• c) Ikkilamchi va birlamchi tadqiqotlar
• d) Tasviriy va tahliliy tadqiqot

2. Marketingda ikkilamchi tadqiqotning asosiy maqsadi nima?

• a) birlamchi ma’lumotlarni yig‘ish
• b) tajribalar o‘tkazish
• c) Ilgari chop etilgan materiallar va natijalarni tahlil qilish
• d) so‘rovlar va suhbatlar o‘tkazish

3. Qanday marketing tadqiqoti intervyu yoki pochta so‘rovi kabi to‘g‘ridan to‘g‘ri so‘rovni o‘z ichiga oladi?

• a) ikkilamchi tadqiqot
• b) Birlamchi tadqiqotlar
• c) Tavsifiy tadqiqot
• d) Analitik tadqiqot

4. O‘rganilayotgan obyektlar yoki hodisalar o‘rtasidagi sabab-oqibat munosabatlarini o‘rnatish uchun tadqiqotning qaysi turi qo‘llaniladi?

• a) tavsifiy tadqiqot
• b) Ikkilamchi tadqiqot
• c) Analitik tadqiqot
• d) Ijtimoiy so‘rovlar

5. Marketingda sifatli tadqiqotning asosiy xususiyati nimada?

• a) Katta namunalar to‘plamida o‘tkaziladi
• b) Statistik xulosalar olishga intiladi
• c) chuqur suhbatlar va ekspert so‘rovlarini o‘z ichiga oladi
• d) Eksperimental asoslilikka e’tibor beradi

6. Marketingni boshqarish strategiyasining asosiy tarkibiy qismi nima?

• a) mahsulot innovatsiyasi
• b) Etakchilik, tashkiliy va boshqaruv faoliyati
• c) Mijozlarning fikr-mulohazalarini yig‘ish
• d) Moliyaviy audit

2. Quyidagilardan qaysi biri marketingni boshqarish strategiyasining vazifasi emas?

• a) keng qamrovli bozor tadqiqoti
• b) mahsulot assortimentini yaratish
• c) Moliyaviy investitsiyalarni boshqarish
• d) Tarqatish va reklama

3. Brend strategiyasi kompaniya ichida nimani rivojlantirish uchun asosiy hisoblanadi?

• a) moliyaviy strategiya
• b) marketing strategiyasi
• c) huquqiy strategiya
• d) Inson resurslari strategiyasi

4. 2023 yilda NFL daromadining necha foizi televideniye va striming hamkorlaridan kelgan?

• a) 50%
• b) 67%
• c) 75%
• d) 80%

5. 2020-yilgi Tokio Yozgi Olimpiada o‘yinlaridan tushgan umumiy daromad qancha edi?

• a) 5,6 milliard dollar
• b) $6,6 mlrd
• c) 7,6 mlrd
• d) 8,6 mlrd

1. Quyidagilardan qaysi biri bozor mexanizmida narx funksiyasi emas?

• a) Bozor muvozanatini ta’minlash
• b) Milliy daromadni taqsimlash
• c) Mahsulot sifatini oshirish
• d) Sog‘lom raqobat muhitini yaratish

2. Bozorda tovarlarning qiymati va foydaliligini nima aks ettiradi?

• a) Narx
• b) Tovar nomi
• c) qadoqlash
• d) ishlab chiqaruvchi

3. Quyidagi omillardan qaysi biri narxni qabul qilishga ta’sir qilmaydi?

• a) Motivatsion omillar
• b) Kognitiv omillar
• c) Vaziyat omillari
• d) Texnologik omillar

4. Narxga nisbatan korxona marketingining asosiy vazifalaridan biri nima?

• a) Narxlar tuzilmalarining murakkabligini oshirish
• b) Mijozlarni narxdan qoniqishning yuqori darajasiga erishish
• c) Ishlab chiqarish xarajatlarini minimallashtirish
• d) Qattiq narxlash modelini amalga oshirish

5. Quyidagilardan qaysi biri narxning asosiy funksiyasi sifatida qayd etilmagan?

• a) Muvozanatni ta’minlash
• b) Qiymat va foydalilikni o‘lchash
• c) Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish
• d) Raqobat vositasi sifatida harakat qilish

1. Asossiz past narxlarning oqibati nima?

• a) Bozor ulushining ortishi
• b) Sotish hajmining ortishi
• c) Savdo tashkilotining rentabelligini pasaytirish
• d) Ishlab chiqarish tannarxining oshishi

2. Quyidagilardan qaysi biri narxlarga ta’sir qiluvchi hal qiluvchi omil sifatida ko‘rsatilmagan?

• a) Daromadni ta’minlash
• b) Mahsulot yoki tovarlarga talab
• c) Kompaniyaning yetkazib beruvchilarni tanlashi
• d) Korxonaning raqobatbardoshligi

3. Qaysi bosqich korxona mavjudligining bir qismi sifatida qayd etilmagan?

• a) Kengayish
• a) Modernizatsiya
• c) Qayta tashkil etish
• d) ishlab chiqarish

4. Firma qaysi uchta narxlash maqsadini tanlashi mumkin?

• a) Sotishga asoslangan narx belgilash, foydani maksimallashtirish, mavjudligiga qarab narx belgilash
• b) Xarajatga asoslangan narx, raqobatchilarga asoslangan narx, qiymatga asoslangan narx
• c) Bozorga kirish bahosi, skimming narxlari, raqobatbardosh narxlar
• d) Psixologik narxlash, premium narxlash, paketli narxlash

5. Qanday omillar narx strategiyasining imkoniyatlarini belgilaydi?

• a) Xodimlarning ish haqi, ishlab chiqarish tezligi, davlat tomonidan belgilangan qoidalar, atrof-muhitga ta’siri
• b) Haqiqiy xarajatlar va foyda, mahsulotning iste’molchilar uchun qiymati, bozor segmentlarini farqlash, raqobatchilarning reaksiyalari, firmaning marketing maqsadlari.
• c) Mavsumiy o‘zgarishlar, texnologik taraqqiyot, iste’molchi turmush tarzining o‘zgarishi, xom ashyoning mavjudligi
• d) Reklama budjeti, xodimlar malakasi, ofis maydonining mavjudligi, brend ranglari

1. Yangi mahsulot narxini belgilash qiyinligiga ta'sir qiluvchi muhim omil nima?

• a) Iste’molchilarning xohish-istaklari
• b) Ishlab chiqarish xarajatlari
• c) Raqobatchilarning harakatlari
• d) Bozor talabi

2. Mahsulotning hayot aylanishining qaysi bosqichida narxlarning oshishi talabning oshishiga emas, balki ishlab chiqarish xarajatlarining oshishiga olib keladi?

• a) Kirish bosqichi
• b) O’sish bosqichi
• c) To’yinganlik bosqichi
• d) pasayish bosqichi

3. Qanday narx strategiyasi narxlarni dastlab xarajatlardan pastroq belgilashni o’z ichiga oladi va mijozlarning sodiqligi o'rnatilganda narxlarni bosqichma-bosqich oshirishni rejalashtirmoqda?

• a) Krem siyosati
• b) Penetratsion narxlash
• c) Qabul qilish siyosati
• d) Skimming narxlari

4. Qaysi mahsulot toifasi o'xshash o'rinbosarlarga ega deb tavsiflanadi va ko'pincha raqobat taktikasiga asoslangan narx siyosatini davom ettiradi?

• a) Eng yangi mahsulot
• b) Texnik jihatdan rivojlangan mahsulot
• c) Imitativ mahsulot
• d) Asl mahsulot

5. Mahsulotning hayot aylanishining qaysi bosqichida kompaniya qolgan zaxiralarni tozalash uchun narxlarni pasaytirishi mumkin?

• a) Kirish bosqichi
• b) O’sish bosqichi
• c) Yetuklik bosqichi
• d) Pasayish bosqichi

1. Matnda tasvirlangan narxning asosiy vazifasi nima?

• a) Ijtimoiy tenglikni ta’minlash
• b) Joriy foydani maksimal darajada oshirish
• c) Hisoblash va o‘lchash
• d) Hukumat qoidalarini rag‘batlantirish

2. Narxning qaysi turi talab va taklifni muvozanatlash orqali bozor konyunkturasini tartibga solishga yordam beradi?

• a) Demping narxi
• b) Muvozanatli narx
• c) O‘zgaruvchan narx
• d) Yashirin narx

3. Marketingni boshqarishda narx strategiyasining maqsadi nima?

• a) Bozordagi yetakchilikni oshirish
• b) Vakolatli narxlarni belgilash
• c) Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish
• c) Brend ko‘rinishini yaxshilash

4. Birlamchi narxlarni belgilashga qaysi omil ta’sir qiladi?

• a) Mijozlarning talablari
• b) Normativ cheklovlar
• c) Siyosiy barqarorlik
• d)  Ekologik barqarorlik

5. Qaysi narxlash usuli raqobatchilarning o‘xshash tovarlar uchun to‘lashi asosida narxlarni belgilashga qaratilgan?

• a) Xarajatlarga asoslangan narx belgilash usuli
• b) Marketingga yo‘naltirilgan narx belgilash usuli
• c) Raqobatbardosh narx belgilash usuli
• d) Demping narxlash usuli

1. Strategik qarorlar taktik qarorlardan nimasi bilan farqlanadi?

• a) Boshqaruvning qarorlarni qabul qilish darajasi
• b) Qarorlar qabul qilinadigan davrlar
• c) Ko'rib chiqilayotgan muammolarning tabiati
• d) Foydalanilayotgan axborotning mukammalligi

2. Nima uchun strategik qarorlar taktik qarorlardan muhimroq hisoblanadi?

• a) Ular ichki ma'lumotlarni batafsilroq tahlil qilishni o'z ichiga oladi
• b) Ular tashkilotning yuqori martabali rahbarlari tomonidan amalga oshiriladi
• c) Ular mutlaqo aniq ma'lumotlarga asoslanadi
• d) Ular tizimli va davriy muammolarni hal qiladi

3. Strategik shakllantirishning o’ziga xos xususiyati nimada?

• a) Axborot olish uchun ichki tadbirkorlik faoliyatiga tayanadi
• b) Bu moliyaviy bosqichlarga to'g'ri keladigan davriy rejalashtirishni o'z ichiga oladi
• c) Bu tashqi muhitning doimiy monitoringini talab qiladi
• d) Bu qisqa muddatli maqsad va vazifalarga qaratilgan

4. Muammoning tabiati strategik va taktik qarorlar o’rtasida qanday farq qiladi?

• a) Taktik qarorlar tuzilmagan muammolarni o'z ichiga oladi
• b) Strategik qarorlar ko'proq tuzilgan va davriy masalalarni hal qiladi
• c) Strategik qarorlar muqobil vazifalarni tahlil qilishni talab qiladi
• d) Taktik qarorlar sub'ektiv farazlarga tayanadi

5. Strategik va taktik qarorlar o'rtasidagi baholash qulayligiga ta'sir qiluvchi asosiy omil nima?

• a) Tashqi muhit ma'lumotlarining mavjudligi
• b) Qarorlar baholanadigan vaqt doirasi
• c) Qaror qabul qilishda ishtirok etuvchi boshqaruv darajasi
• d) Ko'rib chiqilayotgan muammolarning tabiati

1. Marketing tizimida reklamaning asosiy roli nimadan iborat?

• a) Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish uchun
• b) Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi o‘rtasida kommunikativ aloqa bo‘lib xizmat qilish
• c) Raqobatni minimallashtirish
• d) Mahsulot dizaynini yaxshilash uchun

2. Quyidagilardan qaysi biri matnda eslatib o‘tilgan reklama turlaridan biri emas?

• a) Vitrina - ko‘rgazmali reklama
• b) Bosma reklama
• c) Raqamli marketing
• d) Kino - televideniye va slayd-reklama

3. Reklama xabarlari iste’molchida nimani yaratishi kerak?

• a) Mahsulotga nisbatan shubha
• b) Mahsulotga ijobiy munosabat va uni sotib olishga ishonch
• c) Mahsulotga nisbatan befarqlik
• d) Raqobatchilar mahsulotlari bilan solishtirish istagi

4. Qaysi faoliyat reklama doirasiga kirmaydi?

• a) Iste’molchining reklama qilinadigan tovar va xizmatlarga bo‘lgan ehtiyojini o‘rganish
• b) Maqsadga erishishni strategik rejalashtirish
• c) Ishlab chiqarishning umumiy tannarxini pasaytirish
• d) Reklama vositalarini tanlashda xarajatlar tizimini aniqlashda taktik qarorlar qabul qilish

5. Do‘konlarda texnologik jarayonlarni tashkil qilishda reklamaning hal qiluvchi jihati nimadan iborat?

• a) Do‘kon xodimlari sonini ko‘paytirish
• b) Mahsulot xususiyatlari va sifati bo‘yicha o‘z vaqtida maslahat berish
• c) Do‘konning ish vaqtini qisqartirish
• d) Mahsulot zahiralarini maksimal darajada oshirish

1. Marketing kommunikatsiyalarida reklamaning asosiy maqsadi nima?

• a) Xarajatlarni kamaytirish uchun
• b) Talabni oshirish uchun
• c) Yangi mahsulotlarni ishlab chiqish
• d) Raqobatni minimallashtirish

2. Quyidagilardan qaysi biri marketing kommunikatsiyalarida shaxsiy savdoni eng yaxshi tavsiflaydi?

• a) Muhim tijorat axborotlarini ommaviy axborot vositalari orqali tarqatish
• b) G‘oyalar, tovarlar va xizmatlarni haq evaziga ilgari surish
• c) Potensial xaridorlar bilan suhbat davomida tovarni og‘zaki tanishtirish
• d) Sotishni rag‘batlantirish bo‘yicha qisqa muddatli chora-tadbirlar

3. Qaysi segment sport bozoriga ko‘proq hissa qo‘shadi?

• a) Tomoshabinlar sporti
• b) Ishtirokchi sport turlari
• c) OAV huquqlari
• d) Homiylik

4. 2023 yilda ishtirokchi sportning taxminiy bozor ulushi qancha edi?

• a) 623,63 milliard dollar
• b) 56 milliard dollar
• c) 326,8 milliard dollar
• d) 55,99 milliard dollar

5. 2020 yilda COVID-19 tufayli jahon sport sanoati bozori hajmi qanday o‘zgardi?

• a) 13,39% ga oshdi
• b) 15,37% ga kamaydi
• c) 4,63% ga oshdi
• d) 5,2% ga kamaydi

1. Yuboruvchi marketing kommunikatsiyalarida xabar yuborishdan oldin nimani bilishi kerak?

• a) Yuboruvchining shaxsiy imtiyozlari
• b) Qabul qiluvchining shaxsi va talqini
• c) Xabarning narxi
• d) Kunning vaqtiga

2. Xabar qabul qiluvchiga tushunarli bo'lishi uchun nima qilish kerak?

• a) Moliyaviy tahlil
• b) Marketing tadqiqotlari
• c) Mahsulotni sinovdan o'tkazish
• d) Xodimlarni tayyorlash 

3. Marketing kommunikatsiyalari nimani o’z ichiga oladi?

• a) Faqat reklama
• b) Turli auditoriyalarga yuborilgan signallar to'plami
• c) Moliyaviy hisobotlar
• d) Mahsulot ishlab chiqish

4. Marketing kommunikatsiyalari majmuasiga qanday asosiy vositalar kiradi?

• a) Moliyaviy rag'batlantirish, mijozlarni so'rov qilish, mahsulotni sinovdan o’tkazish
• b) Reklama, shaxsiy sotish, sotishni rag’batlantirish, jamoatchilik bilan aloqalar
• c) Korporativ trening, mahsulot dizayni, bozor tahlili
• d) Mijozlarga xizmat ko’rsatish, bozorni o’rganish, brending 

5. Integratsiyalashgan marketing kommunikatsiyalari nimaga qaratilgan?

• a)Yuboruvchining xabaridan boshlab
• b) Iste'molchi va ularni sotib olish jarayonidan boshlab
• c) Reklama byudjetlarini maksimal darajada oshirish
• d) Kompaniya foydasini oshirish

1. Tijorat reklamasining samaradorligi uchun qaysi omil hal qiluvchi ahamiyatga ega?

• a) Reklamaning estetik jozibas
• b) Reklamani tashkil etish
• c) Reklama narxi
• d) Reklamada ishlatiladigan til

2. Tovarlar sotilishi uchun xaridorda quyidagi variantlardan qaysi biri bo‘lishi kerak?

• a) Katta oila
• b) To‘lov qobiliyati va tovarga bo‘lgan ehtiyoj
• c) Yuqori darajadagi ta’lim
• d) Internetga kirish

3. Mutaxassislar telemarketing qo‘ng‘iroqlari uchun qaysi vaqtni eng maqbul vaqt sifatida taklif qilishadi?

• a) Erta tong va kech kech
• b) Ertalab soat 10:00 dan keyin va kunduzi 14:00-17:00 dan keyin
• c) Tushlik va yarim tun
• d) Dam olish kunlarida

4. Ko‘pchilik uchun noma’lum bo‘lgan, lekin baribir yuqori narxda sotilishi mumkin bo‘lgan mahsulot uchun qanday marketing strategiyasi qo‘llaniladi?

• a) Intensiv marketing
• b) Tanlovga asoslangan bozorga kirish usuli
• c) Bozorga keng miqyosda kirib borish
• d) Yomon marketing uslubi

5. Ko‘rgazma va yarmarkalar matnga ko‘ra qanday farqlanadi?

• a) Ko‘rgazmalar har doim yarmarkalardan kattaroqdir
• b) Yarmarkalar tovarsiz tashkil etilishi mumkin
• c) Ko‘rgazmalar ta’lim va reklama bo‘lishi mumkin, yarmarkalar esa, birinchi navbatda, tijoratdir
• d) Yarmarkalar har doim turli joylarda o‘tkaziladi

1. Jismoniy tarbiya va sport faoliyatida marketing kommunikatsiyalarining asosiy maqsadi nima?

• a) yangi sport dasturlarini ishlab chiqish.
• b) aloqa doiralari orqali belgilangan bozor segmentlari bilan aloqani ta’minlash.
• c) sport tadbirlari sonini ko‘paytirish.
• d) jismoniy tarbiyaning yangi o‘quv dasturlarini yaratish.

2. Integratsiyalashgan marketing kommunikatsiyalari to‘liq tizimni shakllantirish uchun nimani sintez qiladi?

• a) Har xil moliyaviy vositalar va resurslar.
• b) kommunikativ jarayonlarni boshqarishning turli vositalari va tamoyillari.
• c) Har xil jismoniy tarbiya texnikasi.
• d) sport mashg‘ulotlarining turli usullari.

3. Sport marketingining asosiy maqsadi nima?

• a) yangi sport jihozlarini ishlab chiqish.
• b) turli auditoriyalar bilan muloqot qilish va tashkilot yoki uning mahsulotlari va xizmatlarini joylashtirish.
• c) yangi sport ligalarini yaratish.
• d) sport tadbirlariga homiylik qilish.

4. Korxona ichidagi aloqa faoliyatining asosiy vazifalari nimalardan iborat?

• a) korxonaning barcha bo‘limlari samaradorligini oshirish va uning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini oshirish.
• b) yangi marketing nazariyalarini ishlab chiqish.
• c) yangi jismoniy tarbiya dasturlarini yaratish.
• d) yangi sport inshootlarini barpo etish.

5. Marketing kommunikatsiyalarida jamoatchilik bilan aloqalar qanday rol o‘ynaydi?

• a) faqat mahsulotlarni sotishga e’tibor qaratish.
• b) tashkilot va uning turli auditoriyalari o‘rtasida o‘zaro tushunish va ishonchli ruhiy holatni yaratish.
• c) yangi jismoniy tarbiya dasturlarini ishlab chiqish.
• d) sport tadbirlariga texnik yordam ko‘rsatish.